Financiële begroting

Programma Bestuur en beheer

1. Begraafplaatsen

Om onze begraafplaatsen toekomstbestendig te maken zijn extra maatregelen noodzakelijk. Alleen dan kunnen we op een duurzame manier de ruimtelijke kwaliteit van onze begraafplaatsen en de dienstverlening rondom lijkbezorging borgen. We spelen daarbij in op landelijke trends en ontwikkelingen op het gebied van de lijkbezorging en het beheer van begraafplaatsen. We beschermen daar waar nodig cultuurhistorische waarden op onze begraafplaatsen en we streven ernaar om zo veel mogelijk de kansen te benutten om de biodiversiteit op onze begraafplaatsen te vergroten.
De maatregelen beschrijven we in het beheerplan 2023-2030 voor de gemeentelijke begraafplaatsen, dat op 21 november 2023 door het college is vastgesteld. Op basis van genoemd plan is nog een investeringsbedrag opgenomen voor het ruimen en herinrichten van een deel van begraafplaats Duynhaege. Met de vaststelling van de begroting 2025 stelt de raad de middelen beschikbaar en kan het college uitvoering geven aan dit punt.

2. Aanpassing inrichting binnenruimte Caleidoscoop

Caleidoscoop is een multifunctionele accommodatie (MFA) met daarin een wijkcentrum, buurthuis, basisschool, kinderopvang en aanverwante maatschappelijke initiatieven. Caleidoscoop is gevestigd in de wijk Vliedberg. Dit is een wijk met ca. 4.500 inwoners, overwegend in de sociale huursfeer. Vliedberg is een wijk met specifieke maatschappelijke en sociale uitdagingen. Een goed functionerende MFA zou bij kunnen dragen aan de maatschappelijke en sociale vragen die in deze wijk spelen. Om hieraan tegemoet te komen is in de voorjaarsnota 2024 een voorstel opgenomen tot aanpassing van de binnenruimte van de Caleidoscoop. Het hoofddoel is dat iedere inwonersgroep van Vliedberg zich herkent en thuis voelt in Caleidoscoop. In het afgelopen jaar hebben ook verschillende gesprekken plaats gevonden met medewerkers van Contour deTwern. Ook van die kant wordt onderkend dat de positionering en ‘vindbaarheid van de verschillende functies en met name de inloop voor verbetering vatbaar is. Van de kosten is een inschatting gemaakt. Met de vaststelling van de begroting 2025 stelt de raad de middelen beschikbaar en kan het college hier uitvoering aan geven.

3. Elektrische veiligheid installaties gemeentelijke gebouwen

Als eigenaar of gebruiker van elektrische installaties moet de gemeente Heusden ervoor zorgen dat deze installaties veilig zijn. Daarbij speelt mee dat een aantal van deze elektrische installaties zich in de openbare ruimte bevinden en de gemeente derhalve in haar publieke rol op de toestand van deze installaties kan worden aangesproken.

Als werkgever van personeel dat werkzaamheden uitvoert met elektrische risico’s, moet de gemeente ervoor zorgen dat deze werkzaamheden veilig worden uitgevoerd. Daartoe moet het een beleid voeren, ten uitvoering waarvan bij de verdeling van taken en verantwoordelijkheden rekening is gehouden met de vaardigheden van betreffende medewerkers.

Om invulling te geven aan de zorgplicht die de gemeente heeft ten aanzien van de veiligheid van elektrische installaties voert de gemeente een beleid met de volgende uitgangspunten:

• Installaties moeten voldoen aan NEN 1010;
• Nieuwe installaties en/of wijzigingen aan bestaande installaties moeten voor ingebruikname worden geïnspecteerd;
• Bestaande installaties moeten periodiek worden geïnspecteerd;
• Nieuwe installaties en wijzigingen en/of wijzigingen aan bestaande installaties moeten worden opgeleverd met een revisietekeningenpakket en alle relevante bedienings- en onderhoudsvoorschriften.
• Van elke elektrische installatie moeten bijgewerkte installatieschema’s en -tekeningen, blokschema’s en een indeling van de eindgroepen beschikbaar zijn.

Onderdeel van de standaardbedrijfsvoering is een overzicht van de installaties waarop de standaardbedrijfsvoering van toepassing is waarbij is aangegeven onder de verantwoordelijkheid van welke afdeling de bedrijfsvoering van de elektrische installatie gevoerd wordt.
Om de basis op orde te krijgen in het kader van Elektrische Veiligheid en om te voldoen aan bovengenoemde zorgplicht ten aanzien van de gemeentelijke gebouwen stelt de raad met het vaststellen van de begroting 2025 een eenmalig bedrag beschikbaar van € 75.000.

4. Strategische aankopen
In het aangenomen amendement (28 maart 2023) bij de behandeling van de verordeningen 212, 213 en 213a wordt het college verzocht om een investering op te nemen in de begroting om het college de financiële ruimte te geven in voorkomende gevallen snel in te kunnen spelen op de vastgoedmarkt. In de begroting 2025 is hiervoor een krediet opgenomen van € 1.400.000. Ten opzichte van de begroting 2024 is krediet gecorrigeerd voor het prijsniveau. Het gaat om aankopen op de vastgoedmarkt. De te hanteren afschrijvingstermijn kan variëren. Voor gronden wordt bijvoorbeeld geen afschrijving gehanteerd. Voor bedrijfsgebouwen of woonruimten maximaal 40 jaar. Voor verwerking in de begroting wordt uitgegaan van 40 jaar. Bij het daadwerkelijk inzetten van de investeringsruimte zal definitief worden bepaald wat de afschrijvingstermijn is en welke rekenrente op dat moment gehanteerd moet worden. Met de vaststelling van de begroting 2025 stelt de raad deze middelen beschikbaar.

Programma Openbare orde en veiligheid

4.  Voorbereidingskrediet Veiligheidsplein
Er is door de gemeente samen met de politie onderzocht of er een veiligheidsplein bij de beoogde nieuwe brandweerkazerne mogelijk is. Dit blijkt helaas niet mogelijk te zijn. Hierover is op 2 april de raad middels een RIB over geïnformeerd. Samen met de politie wordt nu gekeken naar de mogelijkheden om samen te gaan werken in één gebouw  (zgn. veiligheidsplein light). Het streven blijft hierbij dat gebouw naast de politie ook gebruikt wordt door medewerkers van handhaving, veiligheid en zorg (oa. Boa’s en wijk GGD-er), en die van andere partners, zoals Veiligheidshuis, HALT en Taskforce-RIEC. Indien er een voorbereidingskrediet nodig is zal hiervoor een afzonderlijk raadsvoorstel volgen.

Programma Verkeer en vervoer

6+7. Mitigerende maatregelen GOL en uitvoering mitigerende maatregelen Vijfhoevenlaan
Vanuit het project Gebiedsontwikkeling Oostelijke Langstraat zijn er aanpassingen nodig aan het onderliggend wegennet. In 2019 heeft u voor drie maatregelen (Vijfhoevenlaan, Centrum Vlijmen en de Kennedybrug) een voorbereidingskrediet beschikbaar gesteld van € 200.000. De mitigerende maatregelen zijn onderdeel van het in 2022 vastgestelde uitvoeringsprogramma GVVP. Centrum Vlijmen en de Kennedybrug zijn getemporiseerd. In 2022 en 2024 is aanvullend respectievelijk € 145.000 en € 100.000 beschikbaar gesteld voor het opstellen van een voorlopig en definitief ontwerp voor de Vijfhoevenlaan. Dit bedrag is in mindering gebracht op de stelpost. Het restantkrediet mitigerende maatregelen GOL ad € 2.055.000 willen we inzetten voor de uitvoeringsfase van de Vijfhoevenlaan.

De Vijfhoevenlaan moet worden aangepast om deze geschikt te maken voor haar nieuwe functie, namelijk gebiedsontsluitingsweg met 50 km/u. De weg is uitgevoerd met klinkerverharding en dat zal worden aangepast naar een asfaltverharding, waarbij stil asfalt zal worden toegepast. Verder is de wens uitgesproken om de Vijfhoevenlaan ook wat meer kwaliteit te geven. Daartoe wordt een groenplan opgesteld. Het definitief ontwerp (DO) is naar verwachting eind 2024 gereedgekomen en de technische voorbereiding wordt begin 2025 opgepakt. Hierdoor kan de aanbesteding en uitvoering voortvarend worden doorgepakt, maar niet eerder dan nadat de raad een besluit heeft genomen over het vrijgeven van benodigde uitvoeringskrediet. Een eerste technisch schetsontwerp van bureau Kragten is inmiddels door Akertech uitgewerkt tot een Voorlopig Ontwerp (VO). Dit ontwerp is gepresenteerd tijdens een informatieavond. Ten aanzien van het eerste schetsontwerp is een globale kostenraming gemaakt voor de uitvoeringsfase. Deze raming wordt na gereedkomen van het definitief ontwerp verder gespecificeerd en zal medio 2024 beschikbaar komen. Dan wordt inzichtelijk of de prijsstijgingen die de afgelopen jaren realiteit zijn geworden zich verhouden tot het in de begroting gereserveerde budget. Ook kunnen het participatietraject en bestuurlijke wensen/randvoorwaarden bij het ontwerp van invloed zijn op de kostenraming. De eerder voor de uitvoering beschikbaar gestelde middelen zijn in de begroting 2025 nog beschikbaar als stelpost voor dekking van de kapitaallasten. In de begroting is een bedrag gereserveerd van € 5.055.000 voor de Vijfhoevenlaan en in de grondexploitatie van de Grassen is een post van € 2.150.000 opgenomen. Voor een uitvoeringskrediet is hierdoor € 7,2 mln beschikbaar en dat voldoet aan de voorlopige raming die is gemaakt van de uitvoeringskosten (circa € 7 mln).

Naast het inzetten van het nog beschikbare restantkrediet mitigerende maatregelen is daarnaast een bijdrage vanuit de grondexploitatie van de Grassen voorzien. De inschatting is dat een kwalitatieve invulling van de Vijfhoevenlaan voor het deel van de Vijfhoevenlaan dat ligt tussen de Verdilaan en de Voordijk kan leiden tot een hogere waarde en betere verkoopbaarheid van de woningbouwkavels in De Grassen. In het groenplan dat voor de Vijfhoevenlaan wordt opgesteld, wordt een relatie gelegd naar de ontwikkeling van De Grassen. Uitgangspunt dat eerder is aangegeven is dat de meerkosten van een kwalitatieve groeninvulling (tot maximaal de geraamde waarde-toename in De Grassen) voor rekening van de Grassen komt. De precieze hoogte daarvan wordt nog bepaald, maar zoals aangegeven is er een post opgenomen in de grondexploitatie van de Grassen.. Voor de totale ‘upgrading’ van de weg zal echter nog een deel afgedekt moeten worden. Eerder is dit bedrag geraamd op € 3 mln.  De uitkomst van de doorberekening van het voorlopig (en later het definitief) ontwerp, inclusief verwerking van de bewonersparticipatie, markt- en prijsontwikkelingen, eventueel (aanvullend) te nemen maatregelen, en mogelijke subsidiekansen geven uiteraard pas een definitief beeld van de uiteindelijke uitvoeringskosten. Votering van het uitvoeringskrediet vindt plaats met een afzonderlijk voorstel.

8. Gebiedsontwikkeling Oostelijke Langstraat (GOL)
Er volgt een raadsvoorstel voor een tweede aanvullend uitvoeringskrediet voor de realisatie van het majeure project GOL als de Raad van State definitieve goedkeuring geeft voor het plan. De provincie heeft in 2022 op basis van een eigen calculatie een inschatting gemaakt dat de extra kosten voor Heusden tussen de € 5 en 10 miljoen bedragen door de verdere vertraging en de ontwikkeling op de grondstoffenmarkt wereldwijd indien eind 2022 zou kunnen worden gestart. Uiteindelijk zijn de te maken afspraken met de aannemer en het moment van start uitvoering bepalend wat daadwerkelijk het benodigd aanvullend krediet voor de uitvoeringsfase zal zijn. Net als het eerste aanvullend krediet wordt voorlopig het nog benodigde extra krediet binnen de algemene reserve gereserveerd. Hieruit kan echter alleen het afschrijvingsdeel worden onttrokken. De rentekosten komen ten laste van het begrotingssaldo. Op basis van het voorlopige scenario zoals berekend door de provincie hebben we hiervoor als reservering een stelpost opgenomen uitgaande van het scenario van een nog te voteren krediet van € 10 mln. Dit wordt gereserveerd binnen de algemene reserve. Alternatief is om (een deel van) het aanvullend krediet op te nemen als investeringskrediet en de rente en afschrijvingskosten ten laste van de begrotingsruimte te brengen. Die afweging voor de dekking maken we bij het opstellen van het voorstel dat aan de raad zal worden voorgelegd.
Voor de verdere voortgang wordt nu gewacht op de uitspraak van de Raad van State.

9. Versteviging bermen
Op veel plekken staat de kwaliteit van de bermen (vooral in het buitengebied) onder druk. De huidige werkwijze voorziet in het periodiek recht schuiven, aanvullen en afroven van de puinverharding / granulaat in de bermen. Dit vergt continu aandacht en leidt ondanks de inspanning niet tot de gewenste situatie. Met het oog op het verbeteren van de verkeersveiligheid en het creëren van een meer toekomst vaste situatie wordt gewerkt aan een beheerplan bermen waarbij wordt ingezet op verschillende vormen van robuuste bermverharding.
De kosten van de verstevigingsmaatregelen en de inhaalslag kunnen niet geheel opgevangen worden binnen de beschikbare middelen. Afgaande op de meest relevante wegen/bermen (15 a 20km) gaat het om een investeringsvolume van ca € 1 miljoen verdeeld over een periode van vier jaar (2023 tot en met 2026). De volledige investering betekent een kapitaallast van ca € 60.000 per jaar. Circa de helft hiervan kan gevonden worden via herschikking binnen het beschikbare budget voor bermbeheer (afroven). Voor het resterende deel drukken de kapitaallasten vanaf 2024 op de begroting.
Het krediet ad € 250.000 voor het jaar 2024 is nog niet beschikbaar gesteld. Er wordt voor het najaar 2024 nog een voorstel voor uitvoering van deze maatregel voorbereid. Met de vaststelling van de begroting 2025 stelt de raad de middelen beschikbaar en kan het college uitvoering geven aan dit punt.

10. Rehabilitatie wegen
Voor  nieuwe investeringen in wegen (rehabilitatie en reconstructies) zijn geen structurele middelen beschikbaar in de meerjarenbegroting. Uit het wegenbeleidsplan 2022-2026 dat in september 2022 is vastgesteld is voor deze kosten nog een restant investeringsbedrag van € 140.000 beschikbaar. De hieruit voortvloeiende kapitaallasten zijn als stelpost opgenomen in de meerjarenbegroting 2025. Met de vaststelling van de begroting 2025 stelt de raad de middelen beschikbaar en kan het college uitvoering geven aan dit punt.

11. Voorbereidingskrediet Kennedybrug
De Kennedyburg over de A59 bij Vlijmen is een viaduct waarbij het dek in beheer is van gemeente Heusden, maar het viaduct zelf onder beheer en onderhoud valt van Rijkswaterstaat. Het viaduct voldoet constructief, echter wordt de verkeersveiligheid als onveilig ervaren. Er is dan ook toegezegd om uit te zoeken welke mogelijkheden er zijn om deze situatie qua verkeersveiligheid te verbeteren. Dit is ook opgenomen in het coalitieprogramma. In 2024 zijn voorbereidende werkzaamheden gestart waarvoor het college een voorbereidingskrediet van € 75.000 beschikbaar gesteld heeft. Het restant van het beschikbare voorbereidingskrediet bedraagt € 125.000 en is in de begroting 2025 opgenomen. Uit de voorbereiding zal blijken wat er nodig is voor de uitvoering. Met de vaststelling van de begroting 2025 stelt de raad de middelen beschikbaar voor het voorbereidingskrediet en kan het college uitvoering geven aan dit punt. Votering van het benodigd uitvoeringskrediet vindt op een later moment plaats met een afzonderlijk voorstel.

12/13. Uitvoering(krediet) herinrichting Vismarkt
Op 16 januari 2024 heeft het college besloten om uitvoering te geven aan de volgende fase voor de herinrichting van de Vismarkt Heusden Vesting. Onderdeel van dit besluit was het opstellen van een schetsontwerp en een kostenraming, die het Programma van Eisen vormen voor de technische uitwerking om te komen tot de werkelijke herinrichting. Ook is besloten om akkoord te gaan met het inhuren van bureaus voor begeleiding van het participatieproces en om deel te nemen aan het ontwerpteam. Op basis van bovenstaande is op 18 juni 2024 een voorbereidingskrediet beschikbaar gesteld. Als de voorbereiding is afgerond is een uitvoeringskrediet van € 667.000 (excl. Btw) (herinrichting Vismarkt incl. verleggen kabels en leidingen, archeologie e.d.) benodigd.
Omdat het gaat om een herinrichting is een inschatting gemaakt welke kosten activeerbaar zijn en welke kosten dit niet zijn. Deze laatste komen direct ten laste van de exploitatie en zijn ingeschat op +/- € 377.000. Het voorstel is om de incidentele kosten te dekken uit de AR. De te activeren kosten zijn ingeschat op € 290.000. Votering van het benodigde uitvoeringskrediet vindt op een later moment plaats met een afzonderlijk voorstel.

14. Implementatie handboek technische installaties openbare ruimte
Naast de veilige omgang met technische installaties in de gemeentelijke gebouwen, geldt dit ook voor de technische installaties in de openbare ruimte (openbare verlichting en evenementkasten). Voor de technische installaties zoals eigen elektriciteitsnetten t.b.v. de openbare verlichting en evenementenkasten is in kaart gebracht wat nodig is om hier juist mee om te gaan.
Voor de eigen elektriciteitsnetten ten behoeven van de openbare verlichting en de evenementenkasten zijn in de begroting geen gelden opgenomen. Deze werkzaamheden zijn niet geïmplementeerd in de huidige werkprocessen. Beheergegevens zijn niet aanwezig. Om over te kunnen gaan tot inspectie is het noodzakelijk om alles in kaart te brengen en te digitaliseren. Daarna kan een 0 meting worden gedaan. De kosten voor voorbereiding en het in kaart brengen van de gegevens en de 0 meting en de implementatie worden ingeschat op een bedrag van € 51.000.  
Als werkgever en eigenaar zijn we verantwoordelijk voor de elektrische installaties waar werknemers en externen aan werken en die bovendien vaak aanwezig zijn in de openbare ruimte. Om hier invulling aan te kunnen geven is binnen de gemeente een handboek vastgesteld hoe hiermee om moet worden gegaan. De eerste stap is het uit laten voeren van een nulmeting. In totaal wordt hiervoor € 51.000 nodig geacht. Met het vaststellen van de begroting 2025 stelt de raad de middelen beschikbaar voor uitvoering.

Programma Sport en cultuur

15 tm 17. Sportaccommodaties investeringen
In het kader van de BBV-wijziging 2017 moeten alle nieuwe, levensduur-verlengde en kwaliteit-verbeterende investeringen (boven de € 15.000) worden geactiveerd. Dit betekent dat uitgaven die voorheen ten laste van de stelpost ‘onderhoud sportaccommodaties’ werden gedaan, nu moeten worden geactiveerd. Door het grotendeels omzetten van deze stelpost uit de exploitatie naar een investeringsbedrag, kunnen deze investeringen ook in de toekomst worden bekostigd. Het kan daarbij bijvoorbeeld gaan om investeringen in hekwerken, ledverlichting, velden of accommodatie-aanpassingen. Deze investeringen kennen verschillende afschrijvingstermijnen; uitgegaan wordt van een gemiddelde afschrijving van 20 jaar. Het investeringsvolume per jaar is in 2017 gebaseerd op de gemiddelde jaarlijkse kosten in de afgelopen 4 jaar. De komende jaren is het nodig om een aantal noodzakelijke renovaties uit te voeren om de buitensportaccommodaties op peil te houden. Dit zijn in willekeurige volgorde o.a. een voetbalveld bij VV Haarsteeg renoveren inclusief een gedeelte van de beregening, renoveren van het hoofdveld bij Vlijmense Boys, het hoofdveld bij VV Nieuwkuijk, trainingsstroken bij RKDVC, het asfalt handbalveld bij SC Elshout en vernieuwen van de belijning van de atletiekbaan bij DAK. Afgelopen jaar was er € 75.000 beschikbaar voor de renovaties. De prijzen zijn afgelopen jaren fors gestegen voor dergelijke renovatiewerkzaamheden. Ter illustratie kost een grondige renovatie van één natuurgras voetbalveld inclusief een gedeelte van de beregening ca. € 75.000. Om de komende jaren de voorzieningen op peil te houden wordt het budget structureel verhoogd. Votering van het krediet vindt plaats met de vaststelling van de begroting 2025.

18. Meerkosten sportzaal De Grassen
Er is onvoldoende binnensportcapaciteit in onze gemeente. Dit is aanleiding geweest om te onderzoeken of de bouw van een sportzaal in plaats van een gymzaal bij de vervangende nieuwbouw van basisschool de Bussel in De Grassen mogelijk is. In september 2021 hebben wij u in een raadsvoorstel diverse varianten voorgelegd en voorgesteld te kiezen voor de bouw van een sportzaal van 24x28x7 meter bij de nieuwe basisschool de Bussel in de wijk De Grassen. De structurele meerkosten hiervoor bedragen € 85.000. Deze meerkosten zijn opgenomen in de voorjaarsnota 2021 en zijn met ingang van de jaarschijf 2026 opgenomen in de meerjarenraming in de voorliggende begroting. Een voorstel voor het beschikbaar stellen van het benodigde investeringskrediet wordt te zijner tijd aan u voorgelegd.

19. Herinrichting park De Schroef
Op 17 september 2019 heeft het college besloten het burgerinitiatief voor recreatie- en sportpark De Schroef te ondersteunen door bureau Kragten opdracht te geven voor de analyse- en verkenningsfase en daarnaast de ambtelijke organisatie opdracht te geven om dit initiatief gedurende deze fasen te ondersteunen. Kragten heeft haar opdracht afgerond. Het burgerinitiatief heeft in 2021 een stichting opgericht en in samenwerking met de gemeente een beeldplan voor het park op laten stellen. Dit plan geeft een beeld en richting van de toekomstplannen voor het park, waarbij er ruimte is voor een verdere gefaseerde uitwerking van het ontwerp. Op 17 februari 2022 presenteerde de Stichting in een thema avond hun concept en plannen aan de gemeenteraad. Op 28 februari 2022 heeft de stichting het projectplan aan het college gestuurd. De initiatiefnemers gaan fondsen werven om het plan te financieren. Daarnaast vragen zij een financiële bijdrage van de gemeente, zowel op het gebied van ambtelijke capaciteit als financieel gezien. Voor de uitvoering van de plannen is een krediet nodig van € 1.335.000. Een deel daarvan (€ 537.000) betreft éénmalige kosten/kosten voor groot onderhoud en kan niet worden geactiveerd; het overige deel (€ 798.000) wordt geactiveerd. In 2023 is een krediet beschikbaar gesteld voor het doorlopen van een participatietraject. Inmiddels is het participatietraject doorlopen en uitgewerkt tot een globaal inrichtingsplan. De volgende stap is het technisch uitwerken van het inrichtingsplan, waarna gestart kan worden met de uitvoering. Een voorstel voor het beschikbaar stellen van een krediet voor de uitvoering wordt nog aan u voorgelegd. Bij de voorbereiding wordt gekeken of de werkzaamheden zoveel mogelijk tegelijkertijd kunnen worden uitgevoerd door één partij. In het bestek kan ook een fasering worden aangebracht als zaken te ver uit elkaar liggen. Afhankelijk daarvan zal er een separaat raadsvoorstel volgen voor de gehele uitvoeringsfase of komt er per uitvoeringsfase een raadsvoorstel.

20. Buitengymzaal
Samen met Scala wordt de mogelijkheid voor het plaatsen van een buitengymzaal onderzocht. Hier geven vakdocenten het volledige gymcurriculum het gehele jaar door buiten. Zowel Scala als gemeente zijn enthousiast over het project, waarmee het ook een krapte in beschikbaarheid van locaties voor gymmen verhelpt. Op deze locatie worden daarnaast ook waterberging, vergroening, spelen en ontmoeten geïntegreerd. Zo wordt het zowel voor de leerlingen als voor de buurtbewoners een fijne locatie om te sporten, spelen, bewegen en ontmoeten. De beoogde locatie voor de buitengymzaal is in Drunen op het groene veld wat ingesloten wordt door het Heinsiuspad, de van Marnixstraat en van Houtenstraat. Een schetsontwerp is gereed, maar zal nog verder uitgewerkt moeten worden om de kosten inzichtelijk te maken.
We zitten nog aan het begin van het traject, dat naar verwachting in mei 2025 is afgerond. Een eerste kostenraming komt uit op €500.000. Tenminste €100.000 is beschikbaar uit reeds bestaande budgetten: aanleg kunstgrasveld, bewegen en ontmoeten, vergroenen schoolpleinen, aanleg wadi. Er wordt nu uitgegaan van een investering van € 400.000 met bijbehorende kapitaallasten die hierboven zijn opgenomen. Votering van het benodigd uitvoeringskrediet vindt op een later moment plaats met een afzonderlijk voorstel.

21. Tegelwerk perrons Die Heygrave
Bij de begroting 2024 is aangegeven dat de haalbaarheid van de vervanging van het tegelwerk bij alle perronvloeren verder wordt onderzocht. De aanleiding hiervan is niet alleen de problemen met loskomende tegels bij het doelgroepenbad, maar ook de huidige technische staat van het tegelwerk rondom het wedstrijd- en instructiebad. Door het intensieve gebruik en de schoonmaak is het tegelwerk op de perrons te glad geworden en doen er zich regelmatig glij-incidenten voor waardoor er veiligheidsrisico’s ontstaan voor de zwembadbezoekers. Om de vloeren te voorzien van de gewenste stroefheid wordt nu jaarlijks een oppervlakte behandeling uitgevoerd aan het tegelwerk. Deze behandeling is van tijdelijke aard en moet dus elk jaar opnieuw worden gedaan en is geen wenselijke situatie voor het sportbedrijf. Tevens ontstaan er door het gebruik en de schoonmaak aan het tegelwerk op de perrons bij het wedstrijd- en het instructiebad, steeds vaker beschadigingen waardoor er scherpe randen ontstaan aan het tegelwerk en er een risico is op incidenten met snijwonden aan blote voeten van de zwembadbezoekers. Inmiddels is hierop ingespeeld en zijn er incidentele reparaties uitgevoerd om deze risico’s te verkleinen. Om het gebruik van het zwembad voor onze bezoekers veilig te houden en voor het behoud van de technische kwaliteit wordt een aanpak met grootonderhoud aan het tegelwerk van de perrons als noodzakelijk gezien.

De kosten voor het vervangen van het tegelwerk van alle perronvloeren en de aanvullende wensen van het sportbedrijf (inclusief bij het doelgroepenbad) worden ingeschat op totaal € 340.000 inclusief advieskosten. In het huidige onderhoudsplan van het zwembad is eerder een bedrag van € 120.000 voor het vervangen van het tegelwerk van de perronvloeren opgenomen en in de huidige begroting is voor het vervangen van de tegelvloer rondom het doelgroepenbad een bedrag van € 100.000 opgenomen.

Voor het uitvoeren van het onderzoek en het opstellen van een technische omschrijving is reeds een bedrag van ca. € 20.000 besteed aan advieskosten (die onderdeel uitmaken van de totale € 340.000). Dit betekent dat er nog aanvullende middelen van € 100.000 gevraagd worden om de vervanging van het tegelwerk van de perrons rondom van het wedstrijd-, het instructie en het doelgroepenbad en de aanvullende wensen van sportbedrijf in 2025 te kunnen realiseren. Votering van het krediet vindt plaats met de vaststelling van de begroting 2025.

Programma Sociaal Domein

22. Voorbereidingskrediet MFA Elshout
Het dorpsinitiatief Kansrijk Elshout richt zich op de verbetering van de leefbaarheid in het dorp Elshout. Eén van de werkgroepen richt zich daarbij op de totstandkoming van een Multifunctionele Accommodatie (MFA). Binnen deze MFA kunnen meerdere functies worden aangeboden aan de inwoners, waaronder onderwijs, kinderopvang en een buurthuis. Om het dorpsinitiatief te steunen en de mogelijkheden voor een MFA in Elshout te onderzoeken is een bedrag van € 100.000 nodig.  Votering van het krediet vindt plaats middels een apart raadsvoorstel.

23 tm 25. Uitvoeringskrediet MFA Kasteellaan
Vanuit de voorbereidende fase is er een definitief schetsontwerp van de buitenruimte opgesteld en een definitieve huisvestingsopgave inclusief een vlekkenplan van het nieuwe gebouw. Deze ontwerpen zijn tot stand gekomen met en door de inwoners uit Oudheusden en de partijen die we in de nieuwe MFA willen gaan huisvesten. Op 2 april jongstleden heeft u een uitwerkingskrediet beschikbaar gesteld om te komen tot een gebiedsontwikkeling aan de Kasteellaan in Oudheusden, inclusief een nieuw te bouwen multifunctionele accommodatie (MFA). Vooruitlopend op de uitkomsten van het uitwerkingskrediet is er bij deze voorjaarsnota een inschatting gemaakt van de totale kosten voor de uitvoering. Deze bedragen zijn nog indicatief. De definitieve raming is afhankelijk van de uiteindelijke deelnemende partijen / ruimtebehoefte. In de exploitatielasten is ook uitgegaan van huuropbrengsten vanaf 2027. Dit is een inschatting op basis van kostprijsdekkende huur. Hierbij is echter nog geen rekening gehouden met hogere kosten als de kostprijsdekkende huur voor de maatschappelijke organisaties te hoog blijkt. Momenteel vinden hier nog gesprekken plaats met de mogelijke huurders. Votering van het krediet vindt plaats op basis van een afzonderlijk raadsvoorstel.

Programma Duurzaamheid, milieu en afval

26. Investeringen duurzaamheid/ energiebesparing
De afgelopen jaren is een start gemaakt met de ambitie om te komen tot een verduurzaming van gemeentelijke gebouwen met als streven om in 2030 aan de doelstellingen voor de verlaagde CO2 uitstoot te kunnen voldoen. Om de doelstellingen te realiseren is een plan van aanpak opgesteld en een prioriteitenlijst bepaald van de te verduurzamen gemeentelijke gebouwen. Voor de verduurzaming van de gebouwen is jaarlijks een investeringsvolumen van € 500.000 beschikbaar. Dit investeringsvolume is vanaf 2024 verhoogd naar € 1.460.000.
Er is begonnen met het verduurzamen van de sporthal en het zwembad Die Heygrave. Hiervoor heeft uw raad kredieten beschikbaar gesteld. De hieruit voortvloeiende kapitaallasten (€ 180.630) minus beoogde energiebesparing (€ 71.100) worden op de totaal beschikbaar gestelde bedragen in mindering gebracht. Hetzelfde geldt voor de kapitaallasten voortvloeiend uit het uitvoeringskrediet voor de verduurzaming van sportzaal de Vennen (€ 65.149), het uitvoeringskrediet voor sportzaal de Kubus (€77.079) en het krediet voor het voormalig stadhuis Heusden. Dit is verwerkt in bovenstaande restantomvang van de stelpost. De nog beschikbare investeringsruimte zullen we in de toekomst nodig hebben om ook de overige geprioriteerde gemeentelijke panden te verduurzamen.
Votering van de kredieten voor nieuwe verduurzamingsmaatregelen vindt plaats op basis van afzonderlijke raadsvoorstellen.

Overhead

27. Centrale huisvesting
In juli 2022 zijn er twee moties aangenomen. Deze moties gaan over het realiseren van woonruimte in het achterste gedeelte van het gemeentehuis in Drunen en de aanpassing van het gemeentehuis in Vlijmen voor huisvesting van de gemeentelijke organisatie. Op 3 oktober 2023 werden aan de gemeenteraad vier scenario’s voorgelegd. Daarbij is nog geen keuze voor een scenario gemaakt maar besloten om alle scenario’s in een algemeen programma van eisen uit te werken zodat over een in uitvoering te nemen scenario een weloverwogen keuze kan worden gemaakt. Daarbij heeft de raad ook besloten dat, gelet op de al langer lopende problematiek rondom het gebruik van twee gemeentehuizen in twee kernen en het belang van goed werkgeverschap, doorpakken in het verbeteren van de gemeentelijke huisvesting noodzakelijk is en daarom scenario 0 (niets doen) niet in de verdere analyse hoeft te worden meegenomen.

Adviesbureau Hevo heeft een ruimtelijk & functioneel en technisch programma van eisen voor alle vier de scenario’s opgesteld. Dit is op 20 juni 2024 tijdens een thema-avond aan de raad gepresenteerd. Tijdens deze avond werd een aantal vragen gesteld wat bevestigt dat dit geen gemakkelijke keuze is. Met name in het licht van de voorjaarsnota en de ambities van de gemeente. Naast een programma van eisen en de multicriteria-analyse waarmee een vorm van objectieve weging mogelijk wordt, zijn we er ons van bewust dat diverse ontwikkelingen ook een rol spelen bij de keuze van een scenario voor huisvesting van de gemeente. De vragen en opmerkingen die voortkomen uit de thema-avond worden meegenomen in de verdere uitwerking die momenteel nog plaatsvindt.

In de begroting 2024 was het oorspronkelijk voorgestelde scenario 3 van oktober 2023 reeds verwerkt. Dit is nu, in de begroting 2025, nog steeds het geval. Over de uiteindelijke scenariokeuze ontvangt de raad nog een voorstel. Dit kan mogelijk tot een wijziging in de cijfers leiden.
Scenario 3 ging uit van een investering van € 34,4 miljoen. De basis voor deze oorspronkelijke investeringsraming is de door adviesbureau Hevo uitgevoerde scenariostudie. De planning is wel een jaar opgeschoven en gaat er nu vanuit dat er in het najaar van 2026 kan worden begonnen met de bouw. Oplevering van het gebouw is voorzien voor eind 2028. Dit leidt vanaf 2029 tot een extra structurele last. De exploitatielasten (kapitaallasten plus huisvestingslasten) worden geraamd op € 1,77 miljoen. Een deel hiervan wordt als huur doorberekend aan de maatschappelijke functies binnen het ‘Huis voor de gemeente’. Tot slot kan een deel van de kosten worden gedekt uit de beschikbare middelen voor verduurzaming van het gemeentelijk vastgoed en door een bedrag van € 6.000.000 vanuit de algemene reserve te storten in de reserve kapitaallasten. De extra structurele last ten opzichte van de huidige exploitatielasten bedraagt dan nog € 408.000. De onderbouwing hiervoor is in onderstaand schema opgenomen.

Ook in de jaren 2025 tot en met 2028 heeft deze verwerking effect op het begrotingssaldo. Op het moment van de sloop van het huidige gemeentehuis in Vlijmen moet de resterende boekwaarde worden afgeboekt. Deze is nu voorzien in 2026, de boekwaarde is dan € 435.000. De afschrijving start pas in het jaar na oplevering, maar de rentelasten over de gemaakte kosten moeten direct berekend worden. Hiervoor is vanaf 2026 op basis van een ruwe inschatting het verloop opgenomen. Tot slot vallen de onderhoudskosten voor het huidige gemeentehuis in Vlijmen vrij nadat deze is gesloopt. De exploitatiekosten zoals die nu in de begroting zijn opgenomen, worden voorzichtigheidshalve nog wel in stand gehouden ter dekking van extra kosten voor de overige (thuis)werklocaties gedurende de bouw.
Een kredietvoorstel voor het vervolg zal separaat aan de raad worden voorgelegd