De specifieke, financiële, toprisico’s voor de gemeente Heusden zijn:
Grondexploitatie € 7.900.000, diverse kans%
(programma Economie en recreatie en Bouwen en wonen)
De complexe en langdurige processen rondom projecten, brengen risico’s met zich mee. Dit kan leiden tot tegenvallende resultaten, waardoor verliezen hoger uit kunnen vallen dan verwacht. Verliezen zijn afgedekt met voorzieningen. Wanneer voorzieningen ontoereikend blijken, moet het gemeentelijk weerstandsvermogen toereikend zijn om aanvullende verliezen op te kunnen vangen.
De algemene risico’s zijn doorgerekend voor alle relevante projecten. De algemene risico’s betreffen onder meer het risico van dalende grondprijzen bij een tegenvallende economische ontwikkeling, het risico dat de rente kan stijgen en het risico dat de inflatie hoger uitvalt dan ingerekend. In de risicoanalyse is rekening gehouden met het scenario van een economische teruggang waarbij verkoopprijzen dalen, hypotheekrentes stijgen, de verkopen vertragen en de jaarlijkse indexering van de grondprijzen lager uitvalt.
Ten tijde van de jaarrekening 2022 werd de kans dat deze algemene risico’s zich daadwerkelijk voordoen (gezien de effecten van de oorlog in de Oekraïne op de inflatie en rente) nog verhoogd. Begin 2024 zijn de rente-ontwikkeling en inflatie voor een groot deel weer genormaliseerd. Ook bleek het tekort aan woningen zo groot dat de effecten van de stijgende rente op grondprijzen en woningprijzen in het afgelopen jaar bleken mee te vallen. Door stijgende salarissen kunnen kopers ook meer betalen. Op grond van deze ontwikkelingen zijn de risico-effecten en de kans van optreden weer naar beneden bijgesteld.
Bij de totstandkoming van de jaarrekening 2023, zijn begin 2024 nieuwe risicoanalyses opgesteld om het mogelijke effect van optredende risico’s in beeld te brengen. De ontwikkelingen tot en met de zomer van 2024 geven aanleiding om het risicobedrag naar boven bij te stellen. Dit houdt verband met de rente ontwikkeling die financieel verwerkt zal worden in de tweede bestuursrapportage. De kans op (negatieve) afwijkingen neemt hierdoor toe wat tot uitdrukking komt in een verhoging van het risicobedrag met € 200.000 tot € 7,9 miljoen. Het project De Grassen heeft met een totaal risicobedrag van 6,2 miljoen nog steeds het grootste aandeel.
Beperkte capaciteit (formatie) door uitval of niet ingevulde vacatures € 650.000, 70% kans
(diverse programma’s)
Zoals in de voorjaarsnota 2024 is toegelicht worden alle wensen voor formatie-uitbreiding vooralsnog intern opgevangen. Dat heeft tot gevolg dat de kans op overschrijding van de personeelsbudgetten groter wordt. Daarnaast is er nog steeds sprake van krapte op de arbeidsmarkt en moeilijk in te vullen vacatures. Omdat de werkzaamheden doorgaan en om het effect op de organisatie en doelstellingen te beperken wordt in sommige gevallen gekozen voor tijdelijke inhuur om de vacatures in te vullen. Dit brengt echter hogere kosten met zich mee.
Invoering privatisering bouwtoezicht € 200.000, 90% kans
(programma openbare orde en veiligheid)
De Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb), is op 14 mei 2019 door de Eerste Kamer aangenomen. De Wkb is gelijktijdig met de Omgevingswet ingegaan op 1 januari 2024. Met behulp van een extern advies is het financiële gevolg (voor zover nu mogelijk) ingeschat en verwerkt in de begroting. Aangezien de werkzaamheden veranderen en de inschatting daarom moeilijk is, wordt het risico voor afwijkingen ten opzichte van de huidige schattingen nog steeds opgenomen.